Windenergie als energiebron

Door de stijgende gasprijzen en de afhankelijkheid daarbij van andere landen is steeds vaker de vraag: kan dat ook anders? Jazeker! Zonne-energie is daarvan de bekendste, misschien heb jij ook wel zonnepanelen op je eigen dak. Maar ook windenergie is in Nederland een goed alternatief.

Wat is windenergie eigenlijk?

Windenergie is energie waarbij de bewegingsenergie van lucht (wind) omgezet wordt in een andere beweging of bruikbare vorm. Al in de zevende eeuw werden de eerste windmolens ontwikkeld in Perzië, het huidige Iran. Hierbij werd wind omgezet in een mechanische beweging, bijvoorbeeld om graan te malen of water op te pompen.

In de negentiende eeuw nam de stoommachine het meeste werk over. Vanaf toen werd het belangrijkste doel het opwekken van energie. En in de tweede helft van de twintigste eeuw ontstond de vorm zoals je die waarschijnlijk voor je ziet als je aan een windmolen denkt: een windturbine die elektriciteit opwekt, vaak als onderdeel van een windmolenpark.

Wat zijn de voordelen van windenergie?

• Op dit moment erg actueel: windenergie kunnen we als land zelf opwekken en maakt ons dus minder afhankelijk van gas- en olieproducerende landen
• In tegenstelling tot gas en olie, raakt wind nooit op. Daarnaast waait het in Nederland bijna altijd, dat maakt het een duurzame grondstof
• Het is een van de goedkoopste vormen van energie, windmolens op land leveren op dit moment de goedkoopste duurzame stroom
• Door de wind te gebruiken als energiebron, hoeven we minder kolen en gas te gebruiken. Daardoor stoten we minder CO2 uit
• Je kunt energie heel lokaal opwekken, het hoeft niet honderden of zelfs duizenden kolometers vervoerd te worden naar de gebruiker
• Windenergie is krachtig: 14 windmolens leveren genoeg schone stroom voor een stad van 50.000 inwoners. Dat is een stad zo groot Middelburg
• De opbrengsten van een windmolen komen vaak deels ten goede aan de eigenaar van de grond waar de molen staat en/of omwonenden

Kan ik eigenlijk zelf ook een windmolen hebben?

Ja dat kan! Al is een hele windmolen in je eentje wellicht wat ambitieus: een windturbine kost zo’n 1 miljoen euro, de wat grotere commerciële windmolens kosten zo’n 3 miljoen euro per stuk. Er zijn ook kleinschalige windturbines voor op je dak of in je tuin, maar hierbij wegen de kosten vaak niet op tegen de opbrengsten.

Maar samen een grote kan wel. Sterker nog: in het Klimaatakkoord heeft de overheid vastgelegd dat ze ernaar streven dat wind- en zonneparken voor 50% eigendom zijn van de lokale omgeving. Dus denk bijvoorbeeld aan burgers en lokale bedrijven die samen een windmolen bouwen én ook delen in de opbrengst.

Hoe regel ik dat dan?

Er zijn verschillende niveaus om zelf met een groep particulieren onderdeel uit te maken van een windmolenproject. Je kunt zelfs samen volledig eigenaar worden van een windmolen. Je richt dan samen een coöperatie op, waarbij je als groep inspraak hebt in de besluitvorming en verdeling van de opbrengsten. Het kan best zijn dat er al een energiecoöperatie in jouw buurt is waar je bij kunt aansluiten, via de link zie je een overzicht.

Je kunt ook een aandeel nemen in een te bouwen of bestaande windmolen. Daarmee profiteer je van de opbrengsten, plus het is leuk als – een deel van – je energieverbruik wordt gecompenseerd door de opbrengst van jouw molen.

En hoe zit dat met windmolens op zee?

Je hoort weleens over grote windparken op zee. Goed om te weten: eind 2020 waren de windmolens op land goed voor een capaciteit van 4200 megawatt, op zee 2500. Bijna twee derde van de windenergie komt dus nog altijd van windmolens op land.

Soms kun je als consument een aandeel – ook wel obligatie genoemd – nemen in een wind op zee project, waardoor je meedeelt in de opbrengst. Maar meestal is dit niet mogelijk.

Projecten op zee kunnen wel heel gunstig zijn: het waait er er immers nog vaker en harder. Ook zijn er industriële grootverbruikers in de buurt in de havens, die zo hun energieverbruik kunnen verduurzamen. Dus hiermee heeft wind op zee alsnog een grote duurzame impact en worden inmiddels ook al zonder subsidie gebouwd.

Dit artikel is geschreven in samenwerking met Greenchoice.